Nieuws

“Van mijn ooms en tantes hoorde ik dat die toko op Schattenberg van mijn opa was!”

Het leek voorbestemd dat actrice Chaya Pattiapon bij Aan de Andere Kant terecht kwam. Ze speelt een hoofdrol als Ina in East Side Story, dat veel raakvlakken heeft met de geschiedenis van haar eigen familie. “Het sluit zo mooi aan bij de zoektocht naar waar ik vandaan kom.”

Door: Joost Tanasale

Je kwam op nogal een bijzondere manier bij ADAK terecht. Hoe ging dat?
“Ik ben naast actrice ook redacteur en verslaggever bij de televisie. Dit jaar wilde ik meer focussen op acteren en alleen maar dingen doen waar mijn hart ligt: acteren en verhalen vertellen. Ik had me daarom voorgenomen meer audities te gaan doen. Op een dag liep ik met mijn fiets thuis in Amsterdam de garage uit en botste letterlijk op regisseur Pieter Stellingwerf en acteur Roger Goudsmit. Roger ken ik van mijn stages bij toneelgroepen en we hebben samengespeeld in een voorstelling. Sinds 2013 woonde ik niet meer in Groningen en ik had hem al tien jaar niet gezien. En nu liep hij plotseling voor mijn huis. Ik dacht: wat doe jij hier? Hij keek Pieter aan en zei: dit is bizar!”

Ze bleken in Amsterdam te zijn om audities af te nemen voor ADAK 3.
“Ze zaten in het hotel pal naast mijn huis! Roger vertelde Pieter dat ik actrice was en ze zeiden: je zou aan het einde van de dag nog auditie kunnen doen. Voor mij stond alles open, want ik had net mijn project afgerond bij televisie. Stuur maar wat informatie, zei ik, dan kijk ik er naar. Toen vertelde Roger ook nog eens dat het om een voorstelling ging over de Moluks-Nederlandse geschiedenis. Sinds anderhalf jaar ben ik veel bezig met mijn identiteit en roots. Dus ik dacht: wauw, toeval bestaat niet!”

Toen heb je heel snel de tekst uit je hoofd geleerd?
“Ja, diezelfde avond heb ik audities gedaan. Ik zie het wel, dacht ik. Het was zo fijn om weer te spelen. Het zou al tof zijn om in een bijrol of als figurant mee te werken aan dit project! Het sluit zo mooi aan bij de zoektocht naar waar ik vandaan kom. Na de audities bleek dat het om een hoofdrol ging. Nu combineer ik mijn werk bij televisie met acteren, die combinatie is voor mij een droombaan.”

Hoe zit jouw achtergrond in elkaar?
“Mijn Molukse vader is geboren in Hollandia in voormalig Nederlands Nieuw-Guinea en kwam in de jaren zestig naar Nederland. Mijn moeder is Menadonees, Nederlands en Moluks. Haar vader, mijn opa, is half Nederlands-half Moluks, met een Hollandse naam: Henk Schenkhuysen. Hij was KNIL-soldaat. Mijn oma is Menadonees, samen kwamen zij in 1951 naar Nederland. Omdat ze Schattenberg te groot vonden, kwamen ze in kamp Ybenheer terecht, vlakbij Oosterwolde. Blijkbaar konden ze kiezen. Mijn opa werd kampvoorzitter en daar is mijn moeder geboren. Ze vielen wel op, want ze waren licht van kleur en spraken zowel Maleis als Nederlands.”

Toch werd jouw opa wel een bekend gezicht in kamp Schattenberg.
“Dat is ook zo bijzonder, daar kwam ik vorig jaar pas achter. In aankondigingen van de tentoonstelling Menyala in het Drents Museum, waren afbeeldingen te zien van Toko Tjinta Maluku. Dat was een begrip in Schattenberg voor kleding en dergelijke. Van mijn ooms en tantes hoorde ik dat die toko van mijn opa was! Hij had een ondernemende geest en had goede contacten met Nederlanders en Molukkers. Zo kreeg hij de kans om een winkel te runnen in zowel Schattenberg als Ybenheer. Bij veel mensen gaat bij de naam Henk Schenkhuysen ook een belletje rinkelen omdat hij voor openluchtcinema de Molukse kampen in Noord-Nederland rondtrok.”

Werd bij jou thuis over jullie familiegeschiedenis gesproken?
“In onze familie werd daar niet echt over gepraat. En in films en boeken over de Tweede Wereldoorlog ging het nooit over de verhalen uit de Oost. Alles was vanuit Nederlands perspectief. Van mijn opa moesten zijn kinderen zelfs met een Nederlander trouwen, dat vond hij beter voor hun toekomst. Mijn moeder verzette zich daartegen en trouwde toch met een Molukse man. Dat keurde mijn opa toen af.”

Herken je dat verhaal ook in je rol van Ina?
“Ja, want net als destijds mijn moeder, is Ina recalcitrant. Ze is ook een positieve, moedige en vastberaden jonge vrouw. Voor haar kent liefde geen kleur of afkomst. Zij wordt verliefd op Tjally, wiens vader bij de Leasa-groep hoort. Ina’s vader ziet Tjally daarom als een verrader, waar zijn dochter bij uit de buurt moet blijven. Maar Ina spreekt stiekem toch met hem af. Zo belandt ze in een dilemma: moet ze kiezen voor haar familie of voor de liefde?”

Hoe is de situatie voor jouw moeder afgelopen?
“Het heeft even geduurd, maar uiteindelijk heeft mijn opa gelukkig geaccepteerd dat zijn dochter koos voor een Molukse man, mijn vader. En ze bouwden uiteindelijk een heel goede band op met elkaar. Ik ben benieuwd hoe ze reageren op de voorstelling. Het zal heel bijzonder zijn als ik dit straks speel voor mijn ouders.”